Bệnh sởi và biến chứng – Bệnh sởi là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do virút sởi, lây lan cao, có thể gây dịch, thường gặp ở trẻ em. Bệnh thường tự khỏi nhưng có thể xảy ra biến chứng nặng, đặc biệt là biến chứng hô hấp và hệ thần kinh trung ương. Bệnh sởi và biến chứng do sởi ẩn chứa những rủi ro rất lớn đối với sức khỏe và cần phải được nhận biết cũng như đề phòng.
Bệnh sởi và biến chứng
Khi trẻ em mắc bệnh sởi nếu không được điều trị kịp thời sẽ rất dễ dẫn đến những biến chứng như viêm phế quản, viêm phế quản – phổi, viêm thanh quản, biến chứng thần kinh, biến chứng tai – mũi – họng, biến chứng vùng khoang miệng.
– Viêm phế quản: Trẻ bị sởi thường hay viêm phế quản do bội nhiễm, xuất hiện vào cuối thời kỳ mọc ban. Biểu hiện trẻ lúc này sẽ là sốt lại, ho nhiều, nghe phổi có ran phế quản, bạch cầu tăng, trên phim Xquang có thể nhìn thẫy rõ hình ảnh phế quản bị viêm.
– Viêm thanh quản: Biến chứng này có thể gặp ở nhiều giai đoạn của bệnh sởi. Ở giai đoạn sớm, biến chứng xuất hiện là do virut sởi, xuất hiện ở giai đoạn khởi phát, giai đoạn đầu của mọc ban, biến chứng viêm có thể mất theo nốt ban, bệnh nhân sẽ có những cơn khó thở do co thắt thanh quản. Ở giai đoạn muộn biến chứng là do bội nhiễm (hay gặp do bệnh nhân sởi bị nhiễm tụ cầu, liên cầu, phế cầu…), thường xuất hiện sau mọc ban với những diễn biến nặng như sốt cao vọt lên, ho, khàn tiếng, khó thở, tím tái.
– Viêm phế quản – phổi: Biến chứng này rất nguy hiểm và thường là nguyên nhân gây tử vong trong bệnh sởi, nhất là ở trẻ nhỏ. Biến chứng xảy ra do bội nhiễm này thường xuất hiện muộn sau khi sởi mọc ban. Khi chuyển nặng, bệnh thường có biểu hiện: sốt cao khó thở, nghe phổi có nhiều âm ran phế quản, bạch cầu tăng. Nhìn vào phim Xquang cho thấy có nốt mờ rải rác hai phổi.
– Biến chứng thần kinh. Một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh sởi là biến chứng thần kinh với các biểu hiện viêm não – màng não – tủy cấp và viêm màng não.
+ Viêm não – màng não – tủy cấp: Là biến chứng nguy hiểm gây tử vong và di chứng cao, thường gặp ở trẻ ở độ tuổi đi học, xuất hiện vào tuần đầu của ban. Triệu chứng bệnh khởi phát đột ngột, người bệnh sốt cao vọt, có thể co giật, rối loạn ý thức như: hôn mê, liệt nửa người hoặc một bên chi, liệt dây thần kinh số III, VII. Ngoài ra, bệnh nhân hay gặp hội chứng tháp – ngoại tháp, tiểu não, tiền đình…
+ Viêm tủy: Biến chứng biểu hiện dưới dạng liệt hai chi dưới, rối loạn cơ vòng.
+ Viêm màng não: Một dạng biến chứng thần kinh khác của bệnh sởi là viêm màng não kiểu thanh dịch và viêm màng não mủ sau viêm tai do bội nhiễm.
+ Viêm não chất trắng bán cấp xơ hóa: Đây là biến chứng ít gặp nhưng rất khó tiên lượng, xuất hiện muộn sau vài năm mắc sởi và để lại bệnh cảnh nặng nề. Diễn biến của biến chứng từ vài tháng đến 1 năm. Bệnh nhân có thể tử vong trong tình trạng tăng tương lực cơ và co cứng mất não.
– Biến chứng vùng khoang miệng như viêm niêm mạc miệng, cam tẩu mã.
+ Viêm niêm mạc miệng gây ra do virut sởi xảy ra ở giai đoạn đầu của bệnh, thường hết cùng với ban. Biến chứng có thể xảy ra ở giai đoạn muộn của bệnh sởi do bội nhiễm.
+ Biến chứng cam tẩu mã xuất hiện muộn, do bội nhiễm một loại vi khuẩn hoại thư gây loét niêm mạc miệng, lan sâu rộng vào xương hàm gây hoại tử niêm mạc, viêm xương, rụng răng, hơi thở hôi thối.
– Biến chứng tai – mũi – họng: thường gặp là viêm mũi họng bội nhiễm, viêm tai và viêm tai xương chũm.
