Tế bào gốc là gì?
Cơ thể chúng ta có rất nhiều loại tế bào khác nhau như tế bào gan, tế bào da, tế bào lách… nhưng tất cả các loại tế bào đó đều được tạo ra từ một dòng tế bào chung mà khoa học gọi là tế bào gốc hay tế bào mầm.
Bản thân tế bào gốc cũng có nhiều loại khác nhau như tế bào gốc toàn năng, tế bào gốc vạn năng, tế bào gốc đa năng và tế bào gốc đơn năng. Trong đó, tế bào gốc toàn năng có khả năng tạo thành một cơ thể hoàn chỉnh; tế bào gốc vạn năng thì chỉ hình thành nên các loại tế bào hình thành các cơ quan của cơ thể mà không thể tạo nên một cơ thể hoàn chỉnh; tế bào gốc đa năng hình thành nên các tế bào hình thành một cơ quan nào đó ví dụ tế bào đa năng sinh máu thì sinh hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu; tế bào gốc đơn năng chỉ có khả năng sinh một loại tế bào duy nhất.
Người ta cũng có thể phân tế bào gốc theo nguồn gốc phân lập như tế bào gốc phôi và tế bào mầm phôi, tế bào gốc thai nhi, tế bào gốc ở người trưởng thành.
Liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc
Nhờ khả năng phân chia để tạo các tế bào mới mà y học đã sử dụng liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc để sửa chữa hay tạo mới các phần cơ thể bị hư hỏng. Và quả thật liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc đã tạo nên các kết quả tốt trong điều trị các bệnh như sa sút trí tuệ, thoái hóa hệ thần kinh trung ương, chấn thương tủy sống… Một trong những liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc hiệu quả nhất và được áp dụng rộng rãi nhất trên toàn thế giới là ghép tủy xương điều trị ung thư máu. Liệu pháp tế bào gốc cũng được áp dụng khá thành công trong điều trị các bệnh lý về nhãn khoa như bệnh lý giác mạc, tổn thương tế bào cảm nhận ánh sáng… Đặc biệt, liệu pháp tế bào gốc còn có thể hỗ trợ, tăng cường hệ miễn dịch ở những bệnh nhân HIV/AIDS.
Những thực nghiệm điều trị các bệnh lý về tim mạch như nhồi máu cơ tim, suy tim… bằng tế bào gốc trên động vật và trên người cũng bước đầu cho thấy tính hiệu quả. Các nhà khoa học cũng đang nghiên cứu việc sử dụng liệu pháp tế bào gốc để tái tạo các tế bào beta tiết insulin nhằm điều trị chứng đái tháo đường.
Liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc liệu có toàn năng?
Mặc dù, hiện nay liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc đã cho thấy hiệu quả của nó trong điều trị một số bệnh lý nhưng vẫn còn quá sớm để chúng ta kết luận đây là một liệu pháp toàn năng trong điều trị tất cả các chứng bệnh. Những trở ngại về mặt khoa học kỹ thuật, xã hội, luật pháp, tâm linh, tôn giáo… vẫn đang được đặt ra cho các nhà khoa học giải quyết trong chặng đường tìm ra giá trị đích thực của tế bào gốc trong y khoa.
Bên cạnh đó, những ứng dụng mới của liệu pháp tế bào gốc vẫn chỉ mới dừng lại ở thử nghiệm trên động vật, và chưa đủ cơ sở chắc chắn là sẽ hiệu quả hoàn toàn trên cơ thể con người. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có quyền hy vọng về một giải pháp y khoa có thể điều trị mọi chứng bệnh mà khoa học hiện vẫn phải bó tay.
