SỨC KHỎE CHO MỌI NHÀ

< 149A Linh Đông, Phường Linh Đông, TP. Thủ Đức >

Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc

Theo dõi tại:

Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc – Mỗi năm trên thế giới có khoảng 1,5 triệu người bị bệnh hoặc tổn thương sức khỏe nghiêm trọng và khoảng 100.000 người tử vong do những sai làm thường gặp khi dùng thuốc. Điều đáng tiếc là những trường hợp tử vong này đều có thể phòng tránh được.

 

 

Theo thống kê những sai làm thường gặp khi dùng thuốc sau đây thường gây nguy hiểm đến tính mạng thậm chí tử vong cho con người.

Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc 

Nhầm lẫn tên thuốc

Điều này dễ xảy ra do chữ các bác sĩ ghi trên toa thuốc rất khó đọc khiến các nhân viên bán thuốc không đọc đúng dẫn đến bán không đúng thuốc, đặc biệt là khi các nhà thuốc sắp xếp thuốc theo thứ tự a, b, c… Theo “Chương trình báo cáo lỗi lầm do sử dụng thuốc quốc gia” (Mỹ) thì những trường hợp sai sót do tên thuốc hoặc cách đọc thuốc na ná nhau chiếm đến 25%.

Sử dụng thuốc tương tác nhau

Mỗi loại thuốc đều có tác dụng phụ và tác dụng phụ càng tăng lên nếu sử dụng 2 loại thuốc cùng một lúc bởi chúng có thể tương tác với nhau theo nhiều cách. Nổi tiếng nhất về tương tác thuốc là một loại thuốc chống đông máu wafarin (coumadin), vì vậy khi được kê thuốc này, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến của bác sĩ, dược sĩ khi muốn dùng thêm thuốc khác.

Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc
Các loại thuốc có thể tương tác với nhau theo nhiều cách

Dùng thuốc không an toàn với độ tuổi

Khi lớn tuổi, cơ thể chúng ta xử lý thuốc hoàn toàn khác với khi chúng ta còn trẻ. Người cao tuổi còn bị vướng phải nhiều vấn đề khác như mất trí, xây xẩm, dễ té ngã, huyết áp cao… Vì vậy, những loại thuốc gây ra tác dụng phụ càng làm tần suất rủi ro tăng cao, nhất là những người bước qua tuổi 65. Nhà thuốc nên giúp bệnh nhân uống thuốc thuận lợi bằng cách chia liều thuốc sẵn trong một dụng cụ để uống trong tuần.

Dùng nhiều loại thuốc có cùng đặc tính

Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc – Sự kết hợp nhiều loại thuốc có cùng đặc tính để trị cho những chứng bệnh khác nhau có thể gây ra nhiều độc tính. Đây cũng là nguyên nhân gây ra cái chết của tài tử trẻ người Úc Heath Ledger. Cái chết do cách sử dụng thuốc của Heath Ledger sau này được nhiều chuyên gia y học gọi là “Hội chứng Heath Ledger”. Không chỉ riêng những thuốc phải kê toa, các loại thuốc được bán không cần toa cũng có thể gây hại tương tự, chẳng hạn như các loại thuốc kháng histamine, thuốc trị cảm, ho…

Uống không đúng liều lượng

Thuốc được kê bằng nhiều đơn vị đo lường khác nhau, các đơn vị thường được viết tắt và chỉ cần nhầm lẫn một dấu chấm thôi thì cũng đủ gây tai họa. Một trong những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc thường xảy ra nhất ở đơn vị microgram (mcg) và milligram (mg, 1 mg = 1.000 mcg).

Uống rượu chung với thuốc

Rất nhiều loại thuốc được khuyến cáo không dùng chung với rượu bia (thường được dán thêm những nhãn phụ trên hộp thuốc, nhãn này thường có màu cam). Vì rượu bia sẽ làm gia tăng độc tính các thuốc an thần, thuốc giảm đau và nhiều loại thuốc khác. Theo các chuyên gia về sức khỏe thì bệnh nhân tuyệt đối không được uống rượu bia khi sử dụng bất cứ dược phẩm nào.

Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc
Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc

Nhầm lẫn do tên thuốc

Mỗi loại thuốc bao giờ cũng có 2 tên: tên chung (hay tên hóa học) và tên biệt dược. Tên biệt dược là tên hãng dược phẩm đặt ra với quyền bảo hộ mậu dịch, còn tên chung là tên của chất làm thuốc. Mỗi hãng dược phẩm lấy tên biệt dược khác nhau nhưng tên chung thì chỉ có một. Bệnh nhân do không biết nên có thể dùng 2 thuốc của hai hãng khác nhau trong khi chúng chỉ là một, đồng nghĩa với việc dùng gấp đôi liều thuốc.

Dùng chung thuốc kê toa với thuốc khác

Một số dược phẩm bán không cần toa có thể gây ra những phản ứng vô cùng nghiêm trọng. Thuốc không cần kê toa nổi tiếng trong việc tương tác với các thuốc kê toa là Maalox chuyên trị những khó chịu ở hệ tiêu hóa có chứa một hoạt chất là bismuth subsalicylate. Chất này có thể gây phản ứng nghiêm trọng cho các thuốc kê toa như thuốc chống đông máu, thuốc dùng cho những bệnh nhân có đường huyết thấp…

Một loại dược thảo nổi tiếng nhất là Saint-John’s-wort được bán khắp nơi trên thế giới. Ở Việt Nam, loại dược phẩm này xuất hiện khá nhiều dưới dạng “hàng xách tay”. Nếu thấy trong loại thuốc mà bạn sử dụng có ghi thành phần Saint-John’s-wort thì hãy thận trọng. Loại thuốc này có công dụng là trị trầm cảm mà không cần phải kê toa. Nó có thể tương tác một cách nguy hại đối với các loại thuốc kháng trầm cảm cần kê toa; tương tác với các thuốc kháng đông máu (như Warfarin) hoặc những loại thuốc tim mạch (như Digoxin)…

Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc
Không nên sử dụng nước ép bưởi khi đang dùng thuốc

Kết hợp sai thực phẩm khi dùng thuốc

 Một trong những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc là sử dụng nước bưởi. Các nhà nghiên cứu cho rằng các chất có trong bưởi đã làm mất tác dụng của một loại enzyme có tên là CYP3A4, hiện diện trong các tế bào màng ruột và có khả năng phân giải nhiều loại thuốc. Ví dụ khi đang dùng thuốc hạ cholesterol, nếu có hiện diện của nước ép bưởi trong cơ thể thì nồng độ thuốc này trong máu sẽ cao hơn, gây ra sự rối loạn cơ, tổn thương gan…

Không để ý đến chứng suy gan, thận

Khi gan, thận bị suy sẽ làm hạn chế khả năng giải độc của cơ thể. Khi đó dược phẩm sẽ tích lũy trong cơ thể ở liều lượng cao hơn mức bình thường. Điều này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Có rất nhiều loại thuốc mà bác sĩ không được phép kê toa khi bệnh nhân bị suy gan, thận. Lỗi lầm thường xảy ra khi bác sĩ không hề biết bệnh nhân bị suy gan hay suy thận nên không giảm liều dùng mà vẫn kê thuốc như kê cho một người bình thường.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN